Những rủi ro phổ biến trong logistics quốc tế: gián đoạn chuỗi, tăng cước, thiếu container

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng phức tạp, logistics không chỉ đóng vai trò là “xương sống” của xuất nhập khẩu mà còn là yếu tố then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, chuỗi logistics quốc tế luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nổi bật nhất trong những năm gần đây là tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng, chi phí vận tải leo thang và thiếu hụt container. Đây là ba vấn đề lớn mà doanh nghiệp XNK cần đặc biệt lưu ý.

1. Gián đoạn chuỗi cung ứng

• Nguyên nhân: xung đột địa chính trị (ví dụ như căng thẳng tại Biển Đỏ), thiên tai, dịch bệnh, hay chính sách hạn chế xuất khẩu/nhập khẩu từ các quốc gia.

• Tác động: hàng hóa bị kẹt tại cảng, lịch trình tàu bị thay đổi, kéo dài thời gian vận chuyển. Điều này gây áp lực cho doanh nghiệp khi không kịp giao hàng đúng hạn cho khách quốc tế.

• Giải pháp:

  • Đa dạng hóa nguồn cung và tuyến vận chuyển.

  • Sử dụng dịch vụ logistics tích hợp có khả năng điều phối nhanh.

  • Chủ động ký hợp đồng dài hạn với hãng tàu để giảm thiểu rủi ro thay đổi lịch trình.

2. Chi phí vận tải tăng cao

• Nguyên nhân: biến động giá nhiên liệu, phí phụ thu tại các cảng lớn, tình trạng ùn tắc, hoặc năng lực vận chuyển hạn chế.

• Tác động: giá cước vận tải có thể tăng gấp 2–3 lần, làm đội chi phí xuất nhập khẩu, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận.

• Giải pháp:

  • Đàm phán mức giá cước ổn định với forwarder uy tín.

  • Xem xét phương án vận chuyển thay thế: đường sắt liên vận, đường bộ xuyên biên giới.

  • Áp dụng công nghệ quản lý logistics để tối ưu container và tuyến đường.

3. Thiếu hụt container rỗng

• Nguyên nhân: mất cân đối thương mại (xuất khẩu nhiều hơn nhập khẩu), container tập trung ở khu vực khác, hoặc do hãng tàu điều chuyển không kịp.

• Tác động: doanh nghiệp không có container để đóng hàng, dẫn đến chậm trễ giao hàng hoặc phải thuê container với chi phí cao.

• Giải pháp:

  • Lên kế hoạch đóng hàng sớm và đặt container trước.

  • Tận dụng dịch vụ kho ngoại quan và depot gần cảng để linh hoạt xoay vòng container.

  • Xây dựng quan hệ tốt với hãng tàu/forwarder để ưu tiên cấp container trong mùa cao điểm.

Ba rủi ro: gián đoạn chuỗi cung ứng, tăng cước vận tải và thiếu container đã, đang và sẽ tiếp tục là thách thức thường trực với doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Việc nhận diện sớm và có kế hoạch quản trị rủi ro phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động ổn định, giữ vững uy tín với khách hàng quốc tế và nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.