Thí điểm vận chuyển hàng hóa hai chiều qua cửa khẩu Hữu Nghị: Cơ hội và lưu ý cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu, vận tải

Trong bối cảnh hoạt động xuất nhập khẩu qua biên giới Việt Nam – Trung Quốc thường xuyên chịu áp lực ùn ứ, chi phí logistics cao và hiệu suất quay vòng phương tiện thấp, Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn đã ban hành Thông báo số 162/TB-BQLKKTCK về việc thí điểm phương thức vận chuyển hàng hóa hai chiều qua các đường chuyên dụng, lối thông quan thuộc cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Việt Nam) – Hữu Nghị Quan (Trung Quốc).

Đây được đánh giá là một bước đi quan trọng nhằm đổi mới phương thức tổ chức vận tải biên giới, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và nâng cao hiệu quả logistics khu vực cửa khẩu.

Nội dung thí điểm vận chuyển hàng hóa hai chiều

Theo thông báo, từ ngày 10/12/2025 đến hết ngày 09/12/2026, Lạng Sơn sẽ thí điểm trong thời gian 01 năm phương thức vận chuyển hàng hóa hai chiều. Theo đó, phương tiện vận chuyển hàng xuất khẩu của Việt Nam sau khi giao hàng tại phía Trung Quốc được phép nhận hàng nhập khẩu và quay trở lại Việt Nam, thay vì phải quay về rỗng như trước đây.

Phạm vi áp dụng bao gồm cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị – Hữu Nghị Quan, cùng các tuyến đường chuyên dụng và lối thông quan tại các khu vực mốc 1119–1120, 1088/2–1089 (Tân Thanh – Pò Chài) và 1104–1105 (Cốc Nam – Lũng Nghịu).

Các quy định và yêu cầu doanh nghiệp cần lưu ý

Để tham gia phương thức vận chuyển hai chiều, doanh nghiệp xuất nhập khẩu và doanh nghiệp vận tải bắt buộc phải khai báo, đăng ký nhu cầu trước với lực lượng Hải quan và Bộ đội Biên phòng tại cửa khẩu. Việc đăng ký phải thực hiện đúng quy định, thông tin trung thực và phù hợp với hướng dẫn của cơ quan chức năng.

Về thời gian lưu bãi, phương tiện vận chuyển hai chiều chỉ được dừng, đỗ tại bến bãi phía nước đối diện trong thời gian không quá 36 giờ. Đối với phương tiện không thực hiện vận chuyển hai chiều, thời gian quay về Việt Nam không được vượt quá 24 giờ sau khi hoàn thành giao hàng.

Việc sang tải, xếp dỡ hàng hóa chỉ được thực hiện tại khu vực bến bãi được quy định, bảo đảm điều kiện kiểm tra, giám sát của lực lượng chức năng hai bên.

Đáng chú ý, trong mỗi chiều vận chuyển (xuất hoặc nhập), phương tiện chỉ được chở hàng của một doanh nghiệp/chủ hàng. Đối với hàng nông sản, mỗi xe chỉ được vận chuyển một mặt hàng; với linh kiện điện tử và các loại hàng hóa khác, hàng hóa phải được vận chuyển bằng container tiêu chuẩn hoặc phương tiện bảo đảm an toàn kỹ thuật. Xe ghép hàng hiện chưa được áp dụng trong giai đoạn thí điểm.

Tác động và ý nghĩa đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu

Từ góc độ doanh nghiệp xuất nhập khẩu, phương thức vận chuyển hai chiều được kỳ vọng sẽ giảm đáng kể chi phí logistics, đặc biệt là chi phí vận tải đường bộ qua biên giới. Việc phương tiện không phải quay đầu rỗng giúp tối ưu chi phí trên mỗi chuyến hàng, góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh cho hàng hóa xuất khẩu.

Ngoài ra, phương thức này còn giúp giảm áp lực ùn tắc tại khu vực cửa khẩu, nhất là trong các giai đoạn cao điểm xuất khẩu nông sản, hoa quả. Tuy nhiên, do đây là giai đoạn thí điểm, doanh nghiệp xuất nhập khẩu cần chủ động lập kế hoạch giao nhận hàng hóa chặt chẽ, chuẩn bị hồ sơ, khai báo đầy đủ và tuân thủ nghiêm các quy định để tránh phát sinh rủi ro.

Cơ hội và thách thức đối với doanh nghiệp vận tải

Đối với doanh nghiệp vận tải, đây là một cơ hội lớn để nâng cao hiệu suất khai thác phương tiện, tăng doanh thu trên mỗi đầu xe và giảm chi phí nhiên liệu, nhân công. Phương thức hai chiều giúp doanh nghiệp vận tải chủ động hơn trong việc tìm nguồn hàng chiều về, hạn chế tình trạng xe chạy một chiều kém hiệu quả.

Tuy nhiên, đi kèm với cơ hội là những yêu cầu cao hơn về tổ chức vận hành, quản lý phương tiện và tuân thủ quy định biên giới. Doanh nghiệp vận tải cần phối hợp chặt chẽ với doanh nghiệp xuất nhập khẩu, bến bãi và cơ quan chức năng để đảm bảo phương tiện, hàng hóa và thời gian vận chuyển đáp ứng đúng yêu cầu thí điểm.

Góc nhìn tổng thể và khuyến nghị

Việc thí điểm vận chuyển hàng hóa hai chiều qua cửa khẩu Hữu Nghị được xem là bước thử nghiệm quan trọng nhằm hướng tới mô hình logistics biên giới hiện đại, hiệu quả và bền vững hơn. Nếu được triển khai hiệu quả và tổng kết thành công, đây có thể là cơ sở để mở rộng áp dụng tại các cặp cửa khẩu khác, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh logistics cho hoạt động xuất nhập khẩu Việt Nam – Trung Quốc.

Trong thời gian thí điểm, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu và vận tải được khuyến nghị theo dõi sát các hướng dẫn của cơ quan chức năng, chủ động đăng ký tham gia và phản hồi các vướng mắc phát sinh để chính sách được điều chỉnh, hoàn thiện phù hợp hơn với thực tiễn.