Philippines tạm ngưng nhập khẩu gạo Việt Nam 60 ngày. Tác động, giải pháp ứng phó và cơ hội mở rộng sang thị trường Úc, châu Phi, Trung Quốc.

Philippines tạm ngưng nhập khẩu gạo Việt Nam trong 60 ngày

Từ ngày 1/9 đến 30/10/2025, Philippines chính thức tạm ngưng nhập khẩu gạo từ Việt Nam trong vòng 60 ngày. Đây là thông tin gây chú ý lớn đối với ngành xuất khẩu gạo Việt Nam, bởi Philippines hiện là một trong những thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của chúng ta.

Vì sao Philippines tạm ngưng nhập khẩu gạo Việt Nam?

Nguyên nhân chính được cho là nhằm ổn định thị trường trong nước và bảo vệ sản xuất nông nghiệp nội địa. Chính phủ Philippines muốn kiểm soát giá cả, hạn chế tình trạng phụ thuộc vào nguồn cung từ bên ngoài, đồng thời khuyến khích nông dân trong nước tăng cường sản xuất.

Tác động và tổn thất cho doanh nghiệp Việt Nam

Việc Philippines tạm ngưng nhập khẩu mang lại những ảnh hưởng trực tiếp:

• Tồn kho tăng cao: Các doanh nghiệp đã ký kết hợp đồng hoặc chuẩn bị hàng xuất sang Philippines có nguy cơ ùn ứ hàng hóa.

• Sụt giảm doanh thu: Do Philippines chiếm tỉ trọng lớn, việc mất đi nguồn cầu khiến dòng tiền của nhiều công ty bị ảnh hưởng.

• Gia tăng áp lực cạnh tranh: Doanh nghiệp buộc phải tìm đầu ra ở các thị trường khác, cạnh tranh gay gắt hơn với các quốc gia xuất khẩu gạo lớn như Thái Lan, Ấn Độ.

Doanh nghiệp cần làm gì để ứng phó?

Trong bối cảnh này, thay vì phụ thuộc quá lớn vào một thị trường, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam cần:

1. Đa dạng hóa thị trường: Tăng cường xúc tiến thương mại tại các thị trường khác trong khu vực châu Á và mở rộng sang châu Âu, Trung Đông.

2. Nâng cao chất lượng sản phẩm: Đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế (an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, chứng nhận chất lượng) để dễ dàng thâm nhập vào những thị trường khó tính.

3. Đẩy mạnh xuất khẩu gạo chất lượng cao, gạo thơm, gạo hữu cơ: Đây là phân khúc có biên lợi nhuận tốt, ít bị phụ thuộc vào giá gạo thông thường.

4. Tăng cường liên kết chuỗi: Hợp tác giữa doanh nghiệp – nông dân – hợp tác xã để chủ động nguồn cung ổn định và bền vững.

Thị trường thay thế tiềm năng: Úc và các quốc gia khác

Trong khi Philippines tạm ngưng nhập khẩu, nhiều thị trường khác lại đang mở ra cơ hội:

• Trung Quốc: Vẫn là thị trường nhập khẩu gạo lớn, đặc biệt là gạo thơm, gạo nếp.

• Châu Phi (Ghana, Bờ Biển Ngà, Nigeria): Có nhu cầu nhập khẩu gạo trắng thường xuyên với khối lượng lớn.

• Trung Đông (UAE, Ả Rập Saudi): Thích hợp với gạo chất lượng cao và gạo thơm.

Đặc biệt, Úc nổi lên như một thị trường tiềm năng cho gạo Việt Nam. Người tiêu dùng Úc có xu hướng ưa chuộng các sản phẩm châu Á, trong đó gạo thơm và gạo Jasmine của Việt Nam đã được đánh giá cao. Bên cạnh đó, Úc cũng có cộng đồng người Việt và người châu Á lớn, tạo nên nhu cầu ổn định và bền vững cho gạo nhập khẩu. Nếu doanh nghiệp đầu tư xây dựng thương hiệu, đảm bảo tiêu chuẩn kiểm định nghiêm ngặt của Úc, đây có thể là một thị trường thay thế quan trọng, giảm sự phụ thuộc vào Philippines.

Biến thách thức thành cơ hội

Dù việc Philippines tạm ngưng nhập khẩu gạo trong 60 ngày mang đến không ít khó khăn, nhưng đây cũng là cơ hội để doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam nhìn lại chiến lược kinh doanh của mình. Việc phụ thuộc vào một thị trường lớn luôn tiềm ẩn rủi ro, trong khi thế giới vẫn còn nhiều cánh cửa đang mở. Nếu biết tận dụng thời gian này để đa dạng hóa thị trường, nâng cao chất lượng và xây dựng thương hiệu bền vững, gạo Việt Nam hoàn toàn có thể bước ra khỏi “cái bóng” phụ thuộc và khẳng định vị thế xứng đáng trên bản đồ lúa gạo toàn cầu. Thách thức hôm nay có thể chính là bước đệm để tạo nên một tương lai mạnh mẽ và bền vững hơn cho ngành gạo Việt Nam.