First Sale Rule – Quy Tắc Bán Đầu Tiên: Cơ Hội Hợp Pháp Giúp Doanh Nghiệp Giảm Thuế Nhập Khẩu Tại Mỹ

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại và các chính sách thuế quan ngày càng khắt khe, nhiều doanh nghiệp nhập khẩu tại Mỹ đã tận dụng một quy tắc ít được biết đến nhưng hợp pháp để tiết kiệm chi phí: First Sale Rule – Quy tắc bán đầu tiên. Đây là một công cụ pháp lý tồn tại hơn 30 năm trong luật hải quan Mỹ, nhưng chỉ gần đây mới được chú ý trở lại do áp lực thuế tăng cao.

1. First Sale Rule là gì?

Theo luật Mỹ (19 U.S.C. § 1401a(b)(1)), khi tính thuế nhập khẩu, doanh nghiệp có thể lựa chọn khai báo dựa trên giá trị của lần bán đầu tiên trong chuỗi giao dịch (first sale), thay vì giá bán cuối cùng cho nhà nhập khẩu Mỹ.

Ví dụ:

• Nhà máy Trung Quốc bán hàng cho một công ty thương mại tại Hong Kong với giá 5 USD.

• Công ty thương mại bán lại cho nhà nhập khẩu Mỹ với giá 10 USD.

Nếu áp dụng cách tính thông thường, thuế sẽ tính trên 10 USD. Nhưng với First Sale Rule, nhà nhập khẩu Mỹ có quyền khai báo mức 5 USD, giúp giảm đáng kể số thuế phải nộp.

2. Điều kiện để áp dụng First Sale Rule

Không phải lúc nào cũng có thể dùng quy tắc này. Doanh nghiệp chỉ được hưởng nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:

• Chuỗi giao dịch có ít nhất hai lần bán độc lập: Nhà sản xuất → trung gian → nhà nhập khẩu Mỹ.

• Các bên độc lập và không liên quan về pháp lý hoặc tài chính.

• Giao dịch đầu tiên (first sale) phải nhằm mục đích xuất khẩu sang Mỹ ngay từ đầu, thể hiện rõ trong hợp đồng, chứng từ.

• Chứng từ minh bạch, đầy đủ: hợp đồng, hóa đơn, C/O, chứng từ vận chuyển… đủ để chứng minh tính hợp pháp và giá trị thật của lần bán đầu tiên.

3. Lợi ích khi áp dụng First Sale Rule

• Giảm đáng kể chi phí thuế nhập khẩu: đặc biệt với sản phẩm giá trị cao hoặc có nhiều tầng giao dịch.

• Tăng sức cạnh tranh của hàng nhập khẩu tại Mỹ, nhờ giảm giá thành.

• Tối ưu dòng tiền và kế hoạch tài chính cho nhà nhập khẩu.

4. Thách thức khi vận dụng

• Khó khăn trong thu thập chứng từ: các công ty trung gian thường không muốn tiết lộ giá mua gốc và lợi nhuận.

• Rủi ro bị cơ quan Hải quan Mỹ (CBP) bác bỏ nếu chứng từ không đủ minh bạch.

• Tốn thời gian, chi phí tư vấn pháp lý để chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và đúng chuẩn.

5. Doanh nghiệp Việt Nam cần chú ý gì?

Đối với các doanh nghiệp Việt Nam đang xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ, hiểu và phối hợp với đối tác nhập khẩu trong việc áp dụng First Sale Rule sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh. Một số điểm cần lưu ý:

✅ Minh bạch hóa hợp đồng xuất khẩu: Nếu lô hàng có đi qua trung gian (trading company), cần thể hiện rõ ràng hàng hóa được sản xuất để xuất khẩu trực tiếp sang Mỹ.

✅ Chuẩn bị bộ chứng từ đầy đủ: Hóa đơn thương mại, hợp đồng mua bán, C/O, vận đơn, chứng nhận chất lượng… phải sẵn sàng cung cấp cho phía nhập khẩu để họ chứng minh với Hải quan Mỹ.

✅ Làm việc chặt chẽ với nhà nhập khẩu và tư vấn pháp lý tại Mỹ: để đảm bảo quy trình khai báo phù hợp với yêu cầu CBP, tránh rủi ro bị áp lại thuế trên giá cuối cùng.

✅ Đánh giá lợi ích – chi phí: Không phải mặt hàng nào cũng nên áp dụng First Sale Rule. Doanh nghiệp nên tính toán với đối tác nhập khẩu xem mức tiết kiệm thuế có đủ lớn để bù chi phí chứng từ và tư vấn hay không.

6. Kết luận

First Sale Rule là một công cụ hữu ích và hợp pháp, giúp giảm thiểu gánh nặng thuế quan trong bối cảnh thương mại quốc tế đầy biến động. Với doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ, việc chủ động minh bạch hóa quy trình, chuẩn bị chứng từ đầy đủ và phối hợp chặt chẽ với đối tác nhập khẩu sẽ mở ra cơ hội tận dụng quy tắc này, qua đó tăng sức cạnh tranh của hàng Việt trên thị trường Mỹ.